Διοικητική ακυρωτική διαφορά ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών
Διοικητική ακυρωτική διαφορά ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών και έκδοση απόφασης υπέρ του εντολέα μας / Υποχρέωση του ΑΤΕΕΝ για αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης, που χορηγούνται από αρχές κρατών-μελών βάσει του π.δ.38/2010 / Κανόνες Πρωτογενούς δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας (βάσει του π.δ.38/2010 με το οποίο εναρμονίστηκε η εθνική νομοθεσία προς την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2005/36/ΕΚ), ο εντολέας μας και κάτοχος προπτυχιακού τίτλου σπουδών που του απονεμήθηκε από ίδρυμα τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης της αλλοδαπής, ζήτησε από το Αυτοτελές Τμήμα Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (Α.Τ.Ε.Ε.Ν.), την αναγνώριση της επαγγελματικής ισοδυναμίας του τίτλου αυτού με τα πτυχία που απονέμονται από ελληνικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Ειδικότερα, πρόκειται για τίτλο τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης που του απονεμήθηκε από ίδρυμα τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης της αλλοδαπής, μέσω προγράμματος που προσφερόταν στην Ελλάδα από Κολλέγιο στο πλαίσιο του συστήματος δικαιόχρησης. Η ένταξη του εντολέα μας στο πανεπιστήμιο της αλλοδαπής έγινε με την εγγραφή του στο τρίτο έτος σπουδών, και αφού αναγνωρίστηκαν ως αντίστοιχές οι σπουδές προηγούμενης διετούς φοίτησής του σε ιδιωτικό οργανισμό μεταλυκειακής εκπαίδευσης.
Πλην όμως το Α.Τ.Ε.Ε.Ν. απέρριψε το αίτημά του και την ενδικοφανή προσφυγή του. Κατά της απόρριψης αυτής, ο εντολέας μας άσκησε αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η οποία έγινε δεκτή και υποχρεώθηκε το Α.Τ.Ε.Ε.Ν. να προβεί σε αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας, μη δυνάμενο να αρνηθεί τοιαύτη εκ του λόγου ότι για τη χορήγηση του τίτλου αναγνωρίστηκαν σπουδές από προηγούμενη φοίτηση, σε ιδιωτικό οργανισμό μεταλυκειακής εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Ειδικότερα, με την εκδοθείσα δικαστική απόφαση, κρίθηκε ότι βάσει των κανόνων που συνάγονται από το πρωτογενές δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το αρμόδιο όργανο για την αναγνώριση είτε επαγγελματικών προσόντων είτε επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης που χορηγούνται από αρχές κρατών-μελών, δεν επιτρέπεται να μην λαμβάνει υπόψη τον εν λόγω τίτλο εξαιτίας ακαδημαϊκών και μόνο διαφορών ως προς την οργάνωση ή το περιεχόμενο της εκπαίδευσης μεταξύ κράτους προέλευσης και κράτους υποδοχής, ούτε δύναται να αρνηθεί την αναγνώριση του τίτλου για τον λόγο ότι για την χορήγησή του από την αρχή του κράτους-μέλους προέλευσης συνεκτιμήθηκαν σπουδές πραγματοποιηθείσες εν όλω ή εν μέρει στην Ελλάδα, οι οποίες δεν αναγνωρίζονται κατά την ελληνική νομοθεσία ως σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (όπως π.χ. οι πραγματοποιηθείσες σε εργαστήρια ελευθέρων σπουδών). Και ότι εναπόκειται δε αποκλειστικά στις αρμόδιες αρχές του κράτους προέλευσης του τίτλου να ελέγχουν βάσει των κανόνων που διέπουν το δικό τους σύστημα εκπαίδευσης αν πληρούνται οι απαιτούμενες από το σύστημα αυτό προϋποθέσεις για την χορήγηση του τίτλου.
Παρατίθεται αναλυτικά η απόφαση.
Αριθμός απόφασης: 1419/2023
ΤΟ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΑΚΥΡΩΤΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ
ΤΜΗΜΑ Η’
Σ υ ν ε δ ρ ί α σ ε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 21 Ιουνίου 2022, με την εξής σύνθεση: Δήμητρα Αλεβιζοπούλου, Πρόεδρος Εφετών Δ.Δ., Μαρία Πουλοπούλου και Στυλιανή Μάλλιου, Εφέτες Δ.Δ., Γραμματέας η Παναγιώτα Βρέντζου, δικαστική υπάλληλος.
για να δικάσει την αίτηση ακυρώσεως με αριθμό κατάθεσης ΑΚ …./2021
του …., κατοίκου Πειραιώς ….., ο οποίος παραστάθηκε δια της δικηγόρου Μαρίας Νικολάου, την οποία νομιμοποίησε με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο,
κατά της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, η οποία παραστάθηκε δια του Παρέδρου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους … .
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της έκθεσης της εισηγήτριας, Στυλιανής Μάλλιου.
Μετά τη συνεδρίαση, το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ τ η κ ε κ α τ ά τ ο Ν ό μ ο
- Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης αίτησης καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (βλ. το ηλεκτρονικό παράβολο με κωδικό …..).
- Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, όπως αυτή συμπληρώθηκε με το ΠΛ …/…-2022 δικόγραφο προσθέτων λόγων, ο αιτών ζητεί την ακύρωση της …/…-2020 απόφασης του Αυτοτελούς Τμήματος Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (Α.Τ.Ε.Ε.Ν.) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την οποία απορρίφθηκε η …/…-2018 αίτησή του, με την οποία ζήτησε την αναγνώριση της επαγγελματικής ισοδυναμίας του τίτλου σπουδών “Bachelor of Arts in …” που του απονεμήθηκε από το University …. του … , με απονεμόμενους στο πλαίσιο του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος τίτλους σπουδών αντίστοιχων Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.
- Επειδή, ήδη μετά την άσκηση της υπό κρίση αίτησης εκδόθηκε η …/…-2021 απόφαση του Προϊσταμένου του Α.Τ.Ε.Ε.Ν., με την οποία απορρίφθηκε και ρητώς η ως άνω ενδικοφανής προσφυγή. Συνεπώς, η τελευταία αυτή απόφαση λογίζεται ως συμπροσβαλλόμενη, κατά το άρθρο 45 παρ.2 του π.δ.18/1989 (Α’ 8) και είναι η μόνη παραδεκτώς προσβαλλόμενη (πρβλ. ΣτΕ 89/2019).
- Επειδή, με το π.δ.38/2010 (Α’ 78), όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις αρχικώς του άρθρου πρώτου παρ. Θ υποπαρ.Θ16 του ν.4093/2012 (Α’ 222) και ακολούθως του άρθρου 30 παρ.27-32 του ν.4111/2013 (Α’ 18), ορίστηκαν τα εξής: Άρθρο 1 “Με το παρόν διάταγμα 1. Εναρμονίζεται η εθνική νομοθεσία προς α) την Οδηγία 2005/36/ΕΚ … «σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων», (Ε.Ε. αριθ. L 255…) και θεσπίζονται οι κανόνες, σύμφωνα με τους οποίους αναγνωρίζονται, για την ανάληψη και την άσκηση νομοθετικά ρυθμιζόμενου επαγγέλματος, τα επαγγελματικά προσόντα που έχουν αποκτηθεί σε ένα ή περισσότερα άλλα κράτη-μέλη (στο εξής αναφερόμενα ως κράτη-μέλη καταγωγής) και δίνουν στον κάτοχό τους το δικαίωμα να ασκεί αυτό το επάγγελμα … 2. Ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία της αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης, τουλάχιστον τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης, όταν πρόκειται για πτυχίο πρώτου κύκλου σπουδών, μικρότερο τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης όταν πρόκειται για μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης και τουλάχιστον τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης όταν πρόκειται για διδακτορικό κύκλο σπουδών άλλων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων”. Άρθρο 2 “1. Οι διατάξεις περί αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων βάσει της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ που παρόντος εφαρμόζεται σε κάθε υπήκοο κράτους-μέλους ο οποίος επιθυμεί να ασκήσει νομοθετικά ρυθμιζόμενο επάγγελμα στην Ελλάδα έχοντας αποκτήσει τα επαγγελματικά του προσόντα σε άλλο κράτος-μέλος είτε ως αυτοαπασχολούμενος είτε ως μισθωτός, συμπεριλαμβανομένων των ασκούντων ελευθέρια επαγγέλματα … 2. Όταν για ένα συγκεκριμένο νομοθετικά ρυθμιζόμενο επάγγελμα έχουν θεσπισθεί, με χωριστή κοινοτική νομοθετική πράξη, άλλες ειδικές ρυθμίσεις που σχετίζονται άμεσα με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, δεν εφαρμόζονται οι αντίστοιχες διατάξεις του παρόντος διατάγματος. 3. Οι διατάξεις περί αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 1 του παρόντος διατάγματος εφαρμόζονται σε κάθε υπήκοο κράτους-μέλους ο οποίος, έχοντας αποκτήσει τίτλο τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης άλλου κράτους-μέλους, δεν πληροί τις προϋποθέσεις εφαρμογής της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου. 4. …” Άρθρο 3 “1. … 5. Για τους σκοπούς της παραγράφου 3 του άρθρου 2 νοείται ως «τίτλος τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης» ο αναγνωρισμένος τίτλος τουλάχιστον τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης, όταν πρόκειται για πτυχίο πρώτου κύκλου σπουδών, μικρότερο τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης όταν πρόκειται για μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης και τουλάχιστον τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης όταν πρόκειται για διδακτορικό κύκλο σπουδών, που απονέμεται από ίδρυμα τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.” Άρθρο 4 “1. … 3. Η αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αυτόν που απονέμεται στο πλαίσιο του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 2 του παρόντος, παρέχει στο δικαιούχο τη δυνατότητα να αποκτήσει στην Ελλάδα πρόσβαση και να ασκήσει συγκεκριμένη οικονομική δραστηριότητα ως μισθωτός ή αυτοαπασχολούμενος με τις ίδιες προϋποθέσεις και όρους με τους κατόχους συγκρίσιμων τίτλων του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος, εκτός των περιπτώσεων που απαιτούνται αυξημένα ακαδημαϊκά προσόντα και ιδίως για θέσεις καθηγητών ΑΕΙ, ερευνητών και ειδικού επιστημονικού προσωπικού. 4. …” Άρθρο 55“ 1. Συνιστάται στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού συλλογικό όργανο με την ονομασία «Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων», το οποίο … λαμβάνει αποφάσεις για α) … β) την αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας των τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης της παραγράφου 3 του άρθρου 2 του παρόντος διατάγματος. 2. …” Άρθρο 57 “ 1. … 8. Ο ενδιαφερόμενος δύναται να ασκήσει άπαξ ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον του Συμβουλίου Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων … 9. Η διαδικασία εξέτασης αιτήσεων στις περιπτώσεις που υπάγονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 2 στις οποίες αρμόδιο όργανο για την υποβολή και την εξέταση της αίτησης αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας είναι το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων πρέπει να ολοκληρώνεται το αργότερο εντός έξι μηνών από την συμπλήρωση του φακέλου του αιτούντος με όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Κατά τα λοιπά έχουν εφαρμογή οι παράγραφοι … και 8.” Άρθρο 57Α“ 1. Στο πλαίσιο της διαδικασίας της παραγράφου 3 του άρθρου 2 του παρόντος το Συμβούλιο δύναται να απαιτεί την υποβολή του αιτούντος σε γραπτή δοκιμασία εφόσον η εκπαίδευση που έχει λάβει αφορά ουσιωδώς διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα από εκείνα που καλύπτονται από τους τίτλους που απονέμονται στο πλαίσιο του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος ή/και εφόσον η διάρκεια της εκπαίδευσης του υπολείπεται χρονικά από εκείνη που απαιτεί στην Ελλάδα. 2. …”.
- Επειδή, ακολούθως, με το άρθρο 98 του ν.4610/2019 (Α’ 70/7.5.2019) τροποποιήθηκε το π.δ.38/2010, ειδικότερα δε με τις παρ.2, 3, 7, 9 περ. δ’ και ε’ και 10 του άρθρου τούτου καταργήθηκαν, μεταξύ άλλων, από τις μνημονευθείσες διατάξεις του π.δ.38/2010 αυτές της παρ.3 του άρθρου 2, της παρ.3 του άρθρου 4, του άρθρου 55, του άρθρου 57 παρ.8 με την επιφύλαξη του άρθρου 99 παρ.1 του ν.4610/2019, του άρθρου 57 παρ.9 και του άρθρου 57Α. Στη συνέχεια, με τις διατάξεις του άρθρου 168 περ. α’, β’, γ’, ι’, και στ’ του ν.4635/2019 (Α’ 167/30.10.2019), υπό την ισχύ του οποίου εκδόθηκε η προσβληθείσα με την αίτηση ακυρώσεως από …2021 απόφαση του προϊσταμένου του ΑΤΕΕΝ επί της από …2021 ενδικοφανούς προσφυγής της αιτούσας κατά της … 2021 ομοίου περιεχομένου απορριπτικής απόφασης του ίδιου οργάνου επί της από …2020 αιτήσεως, επαναφέρθηκαν σε ισχύ οι διατάξεις των άρθρων 2 παρ.3, 4 παρ.3 και 57Α του π.δ.38/2010 και αντικαταστάθηκε η διάταξη της παρ.5 του άρθρου 3 του ίδιου διατάγματος, ως εξής: Άρθρο 2 παρ.3 “Οι διατάξεις περί αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 1 του παρόντος διατάγματος, εφαρμόζονται σε κάθε υπήκοο κράτους-μέλους ή τρίτης χώρας ο οποίος, έχοντας αποκτήσει τίτλο τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης άλλου κράτους-μέλους ή τρίτης χώρας, δεν πληροί τις προϋποθέσεις εφαρμογής της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου.” Άρθρο 3 παρ.5 “Για τους σκοπούς της παραγράφου 3 του άρθρου 2 νοείται ως «τίτλος τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης» ο αναγνωρισμένος τίτλος τουλάχιστον τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης, όταν πρόκειται για πτυχίο πρώτου κύκλου σπουδών, μικρότερο τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης όταν πρόκειται για μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης και τουλάχιστον τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης όταν πρόκειται για διδακτορικό τίτλο σπουδών, που απονέμεται από ίδρυμα ανώτατης εκπαίδευσης, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτης χώρας”. Άρθρο 4 παρ.3 “Η αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτης χώρας με αυτόν που απονέμεται στο πλαίσιο του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος, σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 2, παρέχει στον δικαιούχο τη δυνατότητα να αποκτήσει στην Ελλάδα πρόσβαση και να ασκήσει συγκεκριμένη οικονομική δραστηριότητα ως μισθωτός ή αυτοαπασχολούμενος με τις ίδιες προϋποθέσεις και όρους με τους κατόχους συγκρίσιμων τίτλων του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος, εκτός των περιπτώσεων που απαιτούνται αυξημένα ακαδημαϊκά προσόντα και ιδίως για θέσεις καθηγητών ΑΕΙ, ερευνητών και ειδικού επιστημονικού προσωπικού”. Άρθρο 54 παρ.1 “Αρμόδια αρχή για να δέχεται τις αιτήσεις των ενδιαφερομένων και να εκδίδει τις αποφάσεις αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων και αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων σπουδών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτων χωρών είναι το Αυτοτελές Τμήμα Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (Α.Τ.Ε.Ε.Ν.) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων”. Άρθρο 57Α “1. … Στην περίπτωση αιτήσεων αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας, ο προϊστάμενος του Α.Τ.Ε.Ε.Ν., κατόπιν εξέτασης της αίτησης και του φακέλου μπορεί να εκδώσει απόφαση για γραπτή δοκιμασία επαγγελματικής ισοδυναμίας, εφόσον από την εξέταση της αίτησης και του φακέλου προκύπτουν ουσιώδεις διαφορές μεταξύ του προγράμματος σπουδών που παρακολουθούσε ο αιτών και του προγράμματος σπουδών συγκρίσιμου τίτλου σπουδών Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (ΑΕΙ) της ημεδαπής. 2. …”.
- Επειδή, όπως έχει κριθεί, σύμφωνα με κανόνες που συνάγονται από τις διατάξεις του πρωτογενούς δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι εφαρμοστέοι ακόμη και όταν δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής των οδηγιών της Ένωσης που έχουν εκδοθεί για το γενικό σύστημα αναγνώρισης τίτλων εκπαίδευσης και επαγγελματικών προσόντων, οι αρμόδιες αρχές κράτους-μέλους, όταν επιλαμβάνονται αίτησης πολίτη της Ένωσης ο οποίος επιδιώκει να ασκήσει επάγγελμα που στο κράτος υποδοχής ασκείται με κατοχή ορισμένου διπλώματος, χορηγούμενου κατά το εθνικό εκπαιδευτικό σύστημα, οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη το σύνολο των διπλωμάτων, πιστοποιητικών και άλλων τίτλων, καθώς και τη σχετική πείρα του αιτούντος, προβαίνοντας στην απαιτούμενη συγκριτική εξέταση μεταξύ αφενός των ικανοτήτων που πιστοποιούνται με αυτά τα διπλώματα και τη σχετική πείρα του και αφετέρου των γνώσεων και προσόντων που απαιτούνται από την εθνική νομοθεσία. Η υποχρέωση του κράτους-μέλους υποδοχής να λαμβάνει υπόψη τον τίτλο που έχει αποκτήσει ο ενδιαφερόμενος σε άλλο κράτος-μέλος (κράτος προέλευσης) υφίσταται και στην περίπτωση που πρόκειται να πολίτη του κράτους υποδοχής, ο οποίος απέκτησε τα σχετικά προσόντα έχοντας ασκήσει θεμελιώδη δικαιώματα του δικαίου της Ένωσης, ώστε με βάση τα προσόντα αυτά να έχει κατ’ αρχήν τη δυνατότητα να ασκήσει το οικείο επάγγελμα και στο κράτος προέλευσης. Ως εκ τούτου, δεν επιτρέπεται να μην λαμβάνονται υπόψη τίτλοι σπουδών εξαιτίας ακαδημαϊκών και μόνο διαφορών ως προς την οργάνωση ή το περιεχόμενο της αντίστοιχης εκπαίδευσης μεταξύ κράτους προέλευσης και κράτους υποδοχής, εναπόκειται δε αποκλειστικά στις αρμόδιες αρχές του κράτους προέλευσης του τίτλου να ελέγχουν βάσει των κανόνων που διέπουν το δικό τους σύστημα εκπαίδευσης αν πληρούνται οι απαιτούμενες από το σύστημα αυτό προϋποθέσεις για την χορήγηση του τίτλου. Το κράτος-μέλος υποδοχής, με την επιφύλαξη όσων εκτέθηκαν ανωτέρω για τη συγκριτική αξιολόγηση των βεβαιούμενων με τον προσκομιζόμενο αλλοδαπό τίτλο προσόντων, υποχρεούται εντός του ανωτέρω πλαισίου να αναγνωρίσει δίπλωμα χορηγηθέν από αρμόδια αρχή άλλου κράτους-μέλους, ακόμη και αν με αυτό πιστοποιούνται σπουδές που έχουν πραγματοποιηθεί εν όλω ή εν μέρει στο κράτος-μέλος υποδοχής και οι οποίες κατά τη νομοθεσία του δεν αναγνωρίζονται ως σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (βλ. αποφάσεις Δ.Ε.Ε. της 8.7.2021 Lietuvos Respublikos κ.λπ. …).
- Επειδή, με τις μνημονευθείσες διατάξεις του π.δ.38/2010 ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία για την αναγνώριση της «επαγγελματικής ισοδυναμίας» τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης, οι οποίοι χορηγούνται από αρχές κρατών-μελών που ορίζονται ως αρμόδιες από τη νομοθεσία του οικείου κράτους-μέλους και οι οποίοι, εφόσον πρόκειται για πτυχίο πρώτου κύκλου σπουδών, πιστοποιούν τουλάχιστον τριετή διάρκεια σπουδών και φοίτησης. Η δυνατότητα αυτή αναγνώρισης της «επαγγελματικής ισοδυναμίας» των τίτλων παρέχεται, όταν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής της οδηγίας 2005/36/ΕΚ (ΕΕ L 255), όπως π.χ. όταν δεν πρόκειται για «νομοθετικώς κατοχυρωμένο» κατά την έννοια της οδηγίας αυτής επάγγελμα. Η αναγνώριση της «επαγγελματικής ισοδυναμίας» δεν αποτελεί αναγνώριση της ακαδημαϊκής αξίας του τίτλου, αλλά παρέχει στον κάτοχο του τίτλου τη δυνατότητα να ασκήσει στην Ελλάδα συγκεκριμένη επαγγελματική δραστηριότητα με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις, υπό τους οποίους δύνανται να ασκήσουν τη δραστηριότητα αυτή οι κάτοχοι συγκρίσιμών τίτλων του ημεδαπού εκπαιδευτικού συστήματος. Με δεδομένο τον ως άνω επαγγελματικό χαρακτήρα και σκοπό της διαδικασίας αναγνώρισης της «επαγγελματικής ισοδυναμίας» και λαμβανομένων υπόψη των εκτεθέντων στην προηγούμενη σκέψη, εφόσον ο προσκομιζόμενος τίτλος τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης χορηγείται από αρχή κράτους-μέλους της Ένωσης και πιστοποιεί, ως προς πτυχίο πρώτου κύκλου σπουδών, τουλάχιστον τριετή διάρκεια σπουδών και φοίτησης, το αρμόδιο όργανο αναγνώρισης δεν δύναται να μη λαμβάνει υπόψη τον εν λόγω τίτλο εξαιτίας ακαδημαϊκών και μόνο διαφορών ως προς την οργάνωση ή το περιεχόμενο της εκπαίδευσης μεταξύ κράτους προέλευσης και κράτους υποδοχής ούτε δύναται να αρνηθεί την αναγνώριση του τίτλου για τον λόγο ότι για τη χορήγησή του από την αρχή του κράτους-μέλους προέλευσης συνεκτιμήθηκαν σπουδές πραγματοποιηθείσες εν όλω ή εν μέρει στην Ελλάδα, οι οποίες δεν αναγνωρίζονται κατά την ελληνική νομοθεσία ως σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (όπως π.χ. οι πραγματοποιηθείσες σε εργαστήρια ελευθέρων σπουδών). Απεναντίας, το αρμόδιο για την αναγνώριση της «επαγγελματικής ισοδυναμίας» όργανο οφείλει σε κάθε περίπτωση να προβαίνει σε συγκριτική εξέταση μεταξύ αφενός των γνώσεων και προσόντων που πιστοποιεί ο ημεδαπός τίτλος και αφετέρου των ικανοτήτων που πιστοποιούνται με τον προσκομιζόμενο τίτλο, σε συνδυασμό και με τη σχετική πείρα του ενδιαφερομένου ή τα τυχόν λοιπά πιστοποιητικά του, ώστε να διαπιστώνεται αν με το αλλοδαπό δίπλωμα πιστοποιούνται γνώσεις και προσόντα, αν όχι όμοια, τουλάχιστον ισοδύναμα προς τα πιστοποιούμενα με το ημεδαπό δίπλωμα. Αν από τη σύγκριση αυτή προκύπτει μερική μόνον αντιστοιχία, το αρμόδιο όργανο μπορεί να αξιώνει από τον αιτούντα να αποδείξει ότι απέκτησε με άλλο τρόπο τις γνώσεις και τα προσόντα που του λείπουν ή, εφόσον τούτο δεν αποδεικνύεται προσηκόντως, να τον υποβάλλει σε γραπτή δοκιμασία υπό τις προϋποθέσεις του π.δ.38/2010, ερμηνευόμενες και υπό το φως της σχετικής νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οίκοθεν νοείται ότι αν το επάγγελμα που επιδιώκει να ασκήσει ο αιτών είναι «νομοθετικώς ρυθμιζόμενο», το αρμόδιο όργανο οφείλει να κρίνει το υποβληθέν αίτημα με βάση την οδηγία 2005/36/ΕΚ και τις σχετικές ρυθμίσεις μεταφοράς της στο εσωτερικό δίκαιο, χωρίς να μπορεί στην περίπτωση αυτή να εφαρμόσει τη διαδικασία αναγνώρισης της «επαγγελματικής ισοδυναμίας». Για τον λόγο αυτόν, απαιτείται να προσδιορίζεται κάθε φορά από τον ενδιαφερόμενο η συγκεκριμένη επαγγελματική δραστηριότητα την οποία επιδιώκει να ασκήσει με την αναγνώριση του τίτλου, ώστε το αρμόδιο όργανο να εφαρμόζει είτε τις διατάξεις του π.δ.38/2010 για τα «νομοθετικώς ρυθμιζόμενα» επαγγέλματα είτε τις διατάξεις του αυτού διατάγματος που αφορούν την αναγνώριση της «επαγγελματικής ισοδυναμίας» στις μη καταλαμβανόμενες από την οδηγία 2005/36/ΕΚ περιπτώσεις.
- Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Ο αιτών υπέβαλε την …-2018 αίτηση για την αναγνώριση της επαγγελματικής ισοδυναμίας του τίτλου σπουδών “Bachelor of Arts in…..” που του απονεμήθηκε από το University … του …, με πτυχία που απονέμονται από ελληνικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Το University … του … αποτελεί, κατά τα αναγραφόμενα στην προσβαλλόμενη απόφαση του Α.Τ.Ε.Ε.Ν., ίδρυμα τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης. Το Α.Τ.Ε.Ε.Ν. με την …/…-2020 απόφασή του, αφού έλαβε υπόψη την αναλυτική βαθμολογία του υποβληθέντος τίτλου, απέρριψε την αίτησή του με την αιτιολογία ότι ο υποβληθείς τίτλος σπουδών δεν αποκτήθηκε μετά από την τυπική διάρκεια τριών (3) ετών σπουδών και φοίτησης, καθώς τεκμηριώνεται φοίτηση μόνο για ένα (1) χρόνο, επιπέδου έξι (6) σπουδών. Κατά της ανωτέρω απόφασης, ο αιτών υπέβαλε ενδικοφανή προσφυγή, η οποία απορρίφθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση με την ειδικότερη αιτιολογία ότι «Ο υποβληθείς τίτλος σπουδών δεν αποκτήθηκε μετά από την τυπική διάρκεια τριών (3) ετών σπουδών και φοίτησης. Η υποβληθείσα αναλυτική βαθμολογία του University … τεκμηριώνει σπουδές και φοίτηση μόνο για ένα (1) έτος -επίπεδο 6. Οι γνώσεις και ικανότητες που παρέχουν προγράμματα σπουδών μεταλυκειακών φορέων εκπαίδευσης (εν προκειμένω του …) δεν αντιστοιχούν σε αυτές που πιστοποιούν τα προγράμματα και οι τίτλοι σπουδών ΑΕΙ της ημεδαπής, διότι η κείμενη νομοθεσία που ερείδεται στην διάκριση μεταξύ τυπικής και μη τυπικής εκπαίδευσης ρητώς χαρακτηρίζει τα κολέγια ως παρόχους υπηρεσιών μη τυπικής μεταλυκειακής εκπαίδευσης, επομένως οι δύο αυτές κατηγορίες τίτλων σπουδών δεν είναι συγκρίσιμες στο πλαίσιο εξέτασης αίτησης αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου σπουδών …».
- Επειδή, σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν, εφόσον ο τίτλος σπουδών “Bachelor of Arts in…..” που απέκτησε ο αιτών έχει χορηγηθεί από το University … το οποίο αποτελεί ίδρυμα τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης του … και πιστοποιεί τριετή διάρκεια σπουδών, το Α.Τ.Ε.Ε.Ν. δεν μπορούσε να αρνηθεί την αναγνώριση της «επαγγελματικής ισοδυναμίας» του τίτλου αυτού εκ του λόγου ότι για τη χορήγησή του αναγνωρίστηκαν σπουδές από προηγούμενη φοίτηση, σε ιδιωτικό οργανισμό μεταλυκειακής εκπαίδευσης (… στην Ελλάδα) κατά την κρίση του για την αναγνώριση της επαγγελματικής ισοδυναμίας προβαίνει σε συγκριτική εξέταση των ικανοτήτων που πιστοποιούνται με τους χορηγούμενους από τις αρμόδιες αρχές άλλων κρατών-μελών τίτλους σπουδών και των γνώσεων και προσόντων που απαιτούνται από την εθνική νομοθεσία, η οποία παρέχει τη δυνατότητα να βεβαιώνεται, βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, ότι με το αλλοδαπό δίπλωμα πιστοποιούνται, όσον αφορά τον κάτοχό του, γνώσεις και προσόντα, αν όχι όμοια, τουλάχιστον ισοδύναμα προς τα πιστοποιούμενα με το εθνικό δίπλωμα, σε περίπτωση δε που από τη σύγκριση προκύπτει μερική μόνον αντιστοιχία, μπορεί να αξιώσει από τον ενδιαφερόμενο να αποδείξει ότι απέκτησε με άλλο τρόπο τις γνώσεις και τα προσόντα που του έλειπαν και, εφόσον τούτο δεν αποδεικνύεται προσηκόντως, να τον υποβάλει σε γραπτή, δοκιμασία, κατά το άρθρο 57Α του π.δ.38/2010. Συνεπώς, η αιτιολογία της προσβαλλόμενης δεν είναι νόμιμη κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση.
- Επειδή, κατόπιν τούτων, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση, να ακυρωθεί η …/..-2021 απόφαση του Α.Τ.Ε.Ε.Ν. και να αναπεμφθεί η υπόθεση στη Διοίκηση για νέα νόμιμη κρίση σύμφωνα με το αιτιολογικό. Η τελευταία, οφείλει συμμορφούμενη προς τα ανωτέρω να επανεξετάσει την αίτηση του αιτούντος, αφού αποσαφηνίσει το ζήτημα αν η επαγγελματική δραστηριότητα που τούτος επιδιώκει να ασκήσει αποτελεί είτε νομοθετικώς ρυθμιζόμενο επάγγελμα κατά την έννοια της οδηγίας 2005/36 και του π.δ.38/2010, ώστε να εφαρμοσθούν οι διατάξεις για την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων για τα νομοθετικώς ρυθμιζόμενα επαγγέλματα, είτε μη νομοθετικώς ρυθμιζόμενο επάγγελμα, ώστε να εφαρμοσθούν οι διατάξεις περί «επαγγελματικής ισοδυναμίας». Περαιτέρω, πρέπει να αποδοθεί στον αιτούντα το παράβολο που κατέθεσε, κατ’ εκτίμηση δε των περιστάσεων, να απαλλαγεί το Δημόσιο από τη δικαστική δαπάνη αυτού.
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Δέχεται την αίτηση.
Ακυρώνει κατά το αιτιολογικό την …/…-2021 απόφαση του Αυτοτελούς Τμήματος Εφαρμογών της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Αναπέμπει την υπόθεση στην Διοίκηση για νέα κρίση.
Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου στον αιτούντα.
Απαλλάσσει το Ελληνικό Δημόσιο από τη δικαστική δαπάνη του αιτούντος.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα, στις 26 Απριλίου 2023.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΒΡΕΝΤΖΟΥ
και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση 30ης Ιουνίου 2023.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ ΚΩΣΤΟΓΙΑΝΝΗ